Πέμπτη 18 Δεκεμβρίου 2008

Σκέψεις πάνω στην οικονομία (με αφορμή την εξέγερση της 8ης Δεκεμβρίου)

Oι ενοχές της Νοοτροποκάστας
Η δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου έπιασε την ελληνική κοινωνία με τα σώβρακα κατεβασμένα. Την έπιασε στο κρεβάτι να γαμάει τους μόχθους γενεών ολόκληρων, καταναλώνοντας ασύστολα σαν ξεφτιλισμένο αμερικανάκι, να φυλάει κατουρημένες ποδιές για να βολέψει τα παιδιά της και να υποχρεώνεται σε ντόπιους και διεθνείς νταβατζήδες, να αιμορραγεί ηθικά, αξιακά, πολιτισμικά. Την έπιασε στη φάση που χτυπαγε πρέζα πάνω στο μελανιασμένο της χέρι, από ένα οπιούχο κοκτέηλ αμορφωσιάς, αναξιοπρέπειας, και αδιαφορίας από όλους για όλα. Τουλάχιστον από εκείνους τους «παραδοσιακούς» διαχειριστές της όλης φάσης δηλαδή τους πολιτικούς και τα στελέχη της δημόσιας διοίκησης. Και του στρατού φυσικά, μην ξεχνάμε τον τιμημένο στρατό μας. Που τα στελέχη του θα ξυπνήσουν μια μέρα σε ένα κόσμο πολύ διαφορετικό από αυτόν που έχουν συνηθίσει και θα αναγκαστούν να πουλάνε φορτιστές κινητών έξω από στάσεις του μετρό. Θα τους κοπεί το γέλιο και η άνεση κινήσεων του «σημαντικού» ανθρώπου και θ αναπολούν την εποχή όπου ευδαιμονούσαν με όρους προνομιούχας κάστας εις βάρος ενός πολύπαθου λαού που τον αφαίμαζαν οικονομικά συντηρώντας έντεχνα ψευδοπατριωτικούς μύθους και φοβικά σύνδρομα για τον Άλλο. Που αυτοί, μαζί με τα στελέχη της ευρύτερης δημόσιας διοίκησης και των σωμάτων ασφαλείας, διαμορφώνουν σε μεγάλο βαθμό την Ελλάδα όπως τη γνωρίζουμε σήμερα. Αδιάφορη, σπάταλη, αντιεπαγγελματική, διαβλητή, κοντόφθαλμη, συντηρητική, αμόρφωτη, νοσηρή, φασίζουσα, δολοφονική.

Σήμερα η ελληνική οικονομία βρίσκεται αντιμέτωπη -αν και τεχνηέντως γίνεται προσπάθεια να υποβαθμιστεί η σπουδαιότητα του ζητήματος- με το ενδεχόμενο να μην μπορεί να δανειστεί περαιτέρω για την αποπληρωμή του τεράστιου χρέους της και παράλληλα να μην μπορεί να τροφοδοτήσει το δημοσιονομικό της έλλειμμα, που τεχνηέντως κ αυτό διατηρείται σε χαμηλά επίπεδα δια της καταγραφής του υπερβάλλοντος ποσού -που αν καταγραφόταν θα υπερέβαινε το όριο του 3% που βάζει το Σύμφωνο Σταθερότητας για το έλλειμμα των κρατών μελών της Ένωσης- στο κατά πολύ μεγαλύτερο, αχανέστερο αιτιολογικά, δαιδαλώδες στην επίλυση και ευρισκόμενο σχεδόν στο απυρόβλητο της πολιτικής κριτικής, Δημόσιο Χρέος. Αυτό αν και μειώνεται σε σχετικούς όρους αναφορικά προς το ΑΕΠ της χώρας, συνεχίζει να αυξάνεται σε απόλυτα νούμερα, και θα συνεχίζει να αυξάνεται όσο οι κυβερνήσεις που ανεβοκατεβαίνουν υπηρετούν ένα κοινωνικοοικονομικό μοντέλο που βασίζεται στην υπερκατανάλωση και ένα πολιτικό μοντέλο που βασίζεται στο χάϊδεμα των αυτιών αυτών που αποτελούν θεμελιώδες κοινωνικό μέγεθος που τροφοδοτεί την υπερκατανάλωση, δηλαδή των ορδών από αντιπαραγωγικούς και σχεδούν άχρηστους κοινωνικοοικονομικά εργαζόμενους που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο συντηρούνται από μισθούς του δημοσίου.

Οι δαπάνες του κράτους για την διαιώνιση αυτής της αντιπαραγωγικής κάστας ελλήνων πολιτών που μόνον κατ’ευφημισμόν μπορούν να θεωρηθούν πολίτες, αφού συμμετέχουν ενεργά στα της πόλεως μονάχα προκειμένου να βοηθήσουν στην εύρεση νέων και ευφάνταστων τρόπων ώστε να υποθηκεύσουν -πιο γρήγορα-πιο εύκολα-πιο νόμιμα- ακόμη περισσότερο μελλοντικό πλούτο που θα παράξουν οι επόμενες γενεές και αφού ενισχύουν ή συμμετέχουν σε πολιτικές κυβερνήσεις που είναι και οι ίδιες σε ομηρεία αυτής της καλά εδραιωμένης νοοτροποκάστας, είναι τόσο μεγαλύτερες όσο περισσότερες είναι η απαιτήσεις της νοοτροποκάστας, απαιτήσεις ανεδαφικές, αφού βασίζονται όχι στην παραγωγικότητά της αλλά στις επικαλούμενες ανάγκες της, χωρίς η, υποτυπώδης, έστω, για τη λειτουργία της κρατικής γραφειοκρατίας εργασία της, να παράγει μία υπεραξία που να την καρπώνεται το κράτος. Αντίθετα παράγει συνεχώς υποαξίες, βγάζει δηλαδή ζημίες αφού το κράτος για να την τροφοδοτήσει είναι αναγκασμένο να δανείζεται συνεχώς. Παράλληλα, με την παράδοση που την διακρίνει ως προς την ολοένα και περισσότερο εκδηλούμενη τάση της να ρέπει προς τη διαφθορά, η νοοτροποκάστα αυτή αποτελεί για τους διεθνείς μελετητές τεκμήριο ότι στην ελλάδα δεν υπάρχει κράτος δικαίου, ή αλλιώς rule of law όπως λένε τα ωραία βιβλιαράκια τους. Αυτά τα ωραία βιβλιαράκια είναι που αποτρέπουν τους διεθνείς επενδυτές από το ν αφήσουν τα ζεστά τους λεφτουδάκια στη χώρα μας γιατί σου λέει κύριε εσύ ή θα μου τα φας, ή θα μου βγάλεις τη πίστη μέχρι να δω τι μπορώ να κάνω για να μου τα τρως κ εσύ αλλά να τρώω κ εγώ όπότε λέω να πάω αλλού που θα τρώω μόνος μου χωρίς να χρειάζεται να λαδώνω ό,τι κινείται και μιλάει ελληνικά.

Με λίγα λόγια και με όρους χρηματιστηρίου, αυτή η νοοτροποκάστα αν ήταν μετοχή, θα έπεφτε συνεχώς και το κράτος θα έπρεπε να την είχε πουλήσει από καιρό. Αντίθετα, το ελληνικό κράτος, και διαχρονικά όλες οι κυβερνήσεις που πέρασαν από πάνω μας, όχι μόνο δεν την πούλησαν, αντίθετα την κράτησαν σε τέτοιο βαθμό που όλοι οι δανειστές μας την κοιτάνε και γελάνε καθώς αυτή ακριβώς η μετοχή είναι το κυριότερο ίσως αρνητικό περιουσιακό μας στοιχείο που όσο δεν αποφασίζουμε να το ξεφορτωθούμε από το χαρτοφυλάκιο μας, η διεθνής μας φερεγγυότητα μειώνεται. Μαζί με αυτήν, πλήγεται και η πολιτική αξιοπιστία της ελλάδας, καθώς το συμπέρασμα των διεθνών νταβατζήδων οι οποίοι αποφασίζουν και αυτοι υπό την επιρροή των δικών τους ξένων αναλυτών, είναι ότι η ελλάδα δεν χρειάζεται να κόπτεται για τα εθνικά (λεγόμενα) θέματα, αφού ο πραγματικός της εχθρός δεν βρίσκεται στην τουρκία ή στα σκόπια, αλλά μέσα στα υπουργεία, στο στρατό, στα σώματα ασφαλείας και στις Δημόσιες Επιχειρήσεις Κοινής (?) Ωφέλειας (?) και είναι ο εχθρός εκείνος που αν η εν λόγω χώρα δεν καταπολεμήσει δεν θα σηκώσει ποτέ κεφάλι για να διεκδικήσει τα αυτονόητα ή μη δίκαιά της. Στο πρόσωπο της ελλάδας, οι ξένοι βλέπουν ένα καταχρεωμένο κακομοιράκο που χωρίς να δουλεύει σαν το μυρμήγκι, τα καταφέρνει και την περνάει όπως ο τζίτζικας. Που περιφέρεται στα διεθνή fora με ακριβά κουστούμια ενώ ο πρωθυπουργός της –γνήσια εικόνα του λαού που τον ψήφισε- είναι ένας αμόρφωτος κλόουν με σπουδαίο όνομα.
Διεθνής Κρίση: Η Συγκάλυψη Ως Συνενοχή

Είμαι οργισμένος γιατί όσοι ασχολούνται ξέρουν και κάνουν την πάπια. Την πιο βρώμικη και εγκληματική πάπια που έχω δει ποτέ μου. Τσαντίζομαι που βγήκε ένα οικονομικό κανάλι στην ελλάδα γνήσιο φερέφωνο ενός διεθνούς οικονομικού ειδησεογραφικού πρακτορείου και από την αρχή της κρίσης των subprime loans προσπαθούσε -τότε γιατί τώρα είναι μάταιο να προσπαθεί κάτι που ξεπεράστηκε από τα γεγονότα- να συγκαλύψει το μέγεθος της κρίσης. Με στοιχειώδεις γνώσεις οικονομικών, ήταν φανερό ότι οι διαγραφές στις οποίες προχώρησαν οι μεγάλες επενδυτικές τράπεζες αλλά και οι συνολικές ζημίες –για την εποχή εκείνη δηλαδή περίπου μετά το καλοκαίρι του 07- ήταν της τάξης μεγέθους του εξωτερικού χρέους των χωρών του πρώην ανατολικού μπλοκ την ημέρα που κατέρρευσε η σοβιετική ένωση.

Ποιός όμως έδωσε σημασία στην τεράστια υποτίμηση του δολλαρίου που ξεκίνησε τους μήνες πριν το καλοκαίρι του 08 και το ώθησε στην περιοχή του 1,60 περίπου? Εγώ ήμουνα φαντάρος τότε αλλά λέω οι κουφάλες θα μας φάνε. Το παρακολουθούσα κι ας είχα χίλια δύο στο μυαλό μου, μόνο και μόνο για να μη φάω πρέζα από τον κόσμο του mediation (αγγλ: μεσολάβηση, μεσιτεία, κοινώς ΜΜΕ). Ποιός κατάφερε να συνδέσει το φαινόμενο αυτό με κάτι διάφορο μιας απλά δομικής διαφωνίας στην επιτοκιακή πολιτική μεταξύ ευρωπαίων κ αμερικάνων κεντρικών τραπεζιτών?? Εεε? Την εποχή εκείνη, ο διάλογος, περιστρεφόταν γύρω από το κατά πόσο η «στενοκεφαλιά» του προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, με την εμμονή του να διατηρεί τα ευρωπαϊκά επιτόκια σε επίπεδα ιστορικά υψηλά, και σε πείσμα των διεθνών συνθηκών που επέβαλλαν μια δραστική περικοπή τους για να λειτουργήσουν εξισορροπητικά ως προς την αμερικανική υποτίμηση που καθιστούσε πιο δελεαστικές τις εισαγωγές από τις ΗΠΑ, οδηγούσε σε συμπίεση των ευρωπαϊκών εξαγωγών με δεδομένη την αλματώδη υποτίμηση του δολαρίου κ την μεταστροφή στην τάση του διεθνούς εμπορίου. Η αυξημένη τότε ζήτηση στο εξωτερικό από φτηνά προϊόντα προέλευσης ΗΠΑ, επιβεβαίωνε την συνθήκη Μarshall-lerner που δείχνει ότι (αν και βραχυχρόνια η υποτίμηση επιδεινώνει το εμπορικό ισοζύγιο) βαθμιαία από τη χώρα με το υποτιμημένο νόμισμα οι εξαγωγές αυξάνονται και οι εισαγωγές μειώνονται, με αποτέλεσμα τη μακροχρόνια βελτίωση στο εμπορικό ισοζύγιο. Ακόμα και έλληνες φιλελεύθεροι μιλούσαν περιπαικτικά για τον Ζαν Κλωντ Τρισέ που καμία πρεμούρα δν έχω εγώ να τον υποστηρίξω αλλά να λες δημοσίως ότι «μίλαγα στις βρυξέλλες με παράγοντες της εκτ (ευρωπαϊκής κεντρικής τράπεζας) και τους ρώτησα αν ο Τρισέ αδυνατεί να ξεκολλήσει τη σκέψη και τη δράση του από την σταυροφορία κατά του πληθωρισμού ή αν απλά χαπακώνεται» δεν σε τιμάει και πάρα πολύ, ιδιαίτερα αν λέγεσαι ανδριανόπουλος και σε καλούν στα πάνελ ως αυθεντία, δευτεράντζα μπροστά στον ανδρουλάκη αλλά εντούτοις they take your word for it μιας και μας τα ζάλισες όσα χρόνια ήσουνα αντιπολίτευση, να δούμε επιτέλους σε νεοφιλελεύθερες εποχές τι έχεις να μας πεις, γι αυτό σε καλούν πιστεύω, όχι για τίποτα άλλο, όχι επειδή φερ’ ειπείν έχει γρέζι η φωνή σου κ πουλάει στην τιβί.

Για να επανέλθω όμως στο θέμα μου, αυτοί που ψύχραιμα μελετάνε οικονομικές ειδήσεις επειδή το θεωρούν κατεξοχήν ενασχόληση ενός πολιτικού ζώου –όπως είμαι εγώ- -ζώο σίγουρα- -πολιτικό παίζεται- και όχι διότι είναι εκκολαπτόμενοι κουστουμαρισμένοι σαμσοναητοβαλιτσάδες (κ ούτε επίσης επειδή είναι light ή heavy «μαρξιστές» και διαβάζουν κείμενα και κάργα κείμενα και κάργα ανούσιες αναλύσεις από τις οποίες κρατάω μόνο τη θεωρία της αξίας και την πτωτική τάση του ποσοστού κέρδους καθώς κ καναδυό ακόμα που όμως δεν θα πω για να μην τα διαβάσουν κ μου τα τρίψουν στη μούρη φτύνοντας θλιβερές αναμασημένες λογοκλοπές) γνωρίζουν ότι πίσω από την υποτίμηση ενός εθνικού νομίσματος κρύβεται είτε ένα μεγάλο πιστωτικό άνοιγμα της χώρας εναντίον του δημοσιονομικού ελλείματος ή/και της ανεργίας της ή μια κερδοσκοπική επίθεση εναντίον του νομίσματος της στη βάση ακριβώς αυτής της προσδοκίας, ότι θα υποτιμηθεί δηλαδή, εξαιτίας των δύο ως άνω περιγραφεισών συνθηκών που είναι περίπου το ίδιο πράγμα αλλά το δεύτερο κάπως χειρότερο, είσαι και κερατάς και δαρμένος και δεν μπορείς να πεις και τίποτα κ έχεις ξοδέψει κ όλα τα λεφτά στον κουμπαρά μέχρι να καταλάβεις ότι η γκόμενα έφυγε κ ότι το νόμισμα θα υποτιμηθεί -δεν πα να χτυπάς των κώλο σου κάτω, αφού το ‘παν οι κερδοσκόποι έτσι θα γίνει, η κοπέλα φεύγει μαζί τους σε άλλο μαγαζί, που μπορεί να είναι υπόγα κ τη κοπέλα δν τη θέλει κανείς, αλλά αυτοί βγάζουνε λεφτά γιατί μόλις ξαναβαφτεί και στολιστεί σαν λατέρνα τότε όλοι θα τη ξαναθέλουν και οι τύποι αυτοί θα οικονομήσουν. (Τονίζω ότι η κοπέλα είναι το εθνικό νόμισμα μιας χώρας).
Υπάρχει όμως ακόμη μία συνθήκη που οδηγεί στην υποτίμηση, το υπόδειγμα της οποίας έχει μελετηθεί από τους Krugman, Eichenbaum και Rebelo, μετά τις ασιατικές συναλλαγματικές κρίσεις από τις οποίες σε λίγο κλείνουμε δεκα χρονια, και αναφέρεται περισσότερο στην κατάσταση του ισολογισμού των επιχειρήσεων. Αυτό σημαίνει ότι αν η εταιρεία δανείζεται σε νόμισμα x και τα κέρδη της είναι σε νόμισμα ψ και όπου x ένα νόμισμα με χαμηλό επιτόκιο και ψ είτε ψηλό επιτόκιο είτε αδιάφορο, τότε σε περίπτωση ανοδικής μεταβολής επιτοκίου του x αναφορικά προς το ψ η εταιρεία θα πρέπει να αποπληρώσει δανειακές υποχρεώσεις σε νόμισμα σκληρότερο από αυτό που στην αρχή είχε αρχικά αντλήσει κεφάλαια. Δηλαδή το νόμισμα το ίδιο είναι, αλλά ο συσχετισμός της ισοτιμίας από τη συναλλαγματική διακύμανση την οδηγεί στο να πληρώνει με περισσότερες μονάδες εγχώριου νομίσματος για την ίδια ποσότητα ξένου νομίσματος που χρωστάει αφού το ξένο ανατιμήθηκε, δηλαδή όπως λένε στην γλώσσα τους οι οικονομολόγοι....το νόμισμα έγινε...σκληρότερο. Έτσι λοιπόν, για να αποφύγουν την...σκληρή απειλή οι επιχειρήσεις μετατρέπουν τα περιουσιακά τους στοιχεία σε άλλα νομίσματα οπότε η εκροή αυτή μειώνει τη ζήτηση σε εγχώριο νόμισμα κ αυτό με τη σειρά του....πέφτει.

Ισως κάτι τέτοιο να συνέβη ή...ίσως και να μην έχει καμία σχέση με την περίπτωση του δολαρίου σε σχέση με το ευρώ, και να οφείλεται στα διογκούμενα ελλείμματα του αμερικάνικου μπάτζετ σε συνδυασμό με το ότι η προσδοκία για τον εγγυητικό ρόλο της Oμοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ αναφορικά προς τις επισφάλειες -που οι φήμες τότε ήθελαν τις τράπεζες να αντιμετωπίζουν- στη δευτερογενή αγορά ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων –τα διαβόητα σε όλους πλέον subprime loans- δημιούργησαν μια ορθολογική συμπεριφορική κατανομή που συγκεντρώθηκε σε μία δέσμη φυγής από το δολάριο, που έριξε διεθνώς τη ζήτηση του για πολύ καιρό, τότε που όλοι λέγαμε που θα πάει αυτό και που θα πάει αυτό, και καιρός να πάμε όλοι διακοπές στην αμερική και κάτι τέτοια. Σήμερα, μετά την συγκυριακή άνοδο του δολαρίου, όταν τον οκτώβρη-νοέμβρη αμερικάνικα ως επί το πλείστον hedge funds ρευστοποίησαν τις θέσεις τους παγκοσμίως (το ελληνικό χρηματιστήριο είχε την τιμητική του) το δολάριο υποτιμάται επειδή η Fed αποξηραίνει χλωροφύλλη για να πρασινίζει τα δολάρια που δεν προλαβαίνει να τυπώνει.

Έχουμε λοιπόν μία μεγάλη υποτίμηση του δολαρίου, ένα πετρέλαιο στα εκατόν είκοσι ξέρω γω πόσο είχε πάει, ένα χρυσό η ουγγιά στα χίλια δολάρια, τα σιτηρά και κάτι άλλα πρωτογενή αγαθά άπιαστα για εκατομμύρια φτωχούς του πλανήτη που λίγο κόντεψαν να επαναλάβουν την εξέγερση των παρισινών banlieux σε παγκόσμια κλίμακα αυτή τη φορά κ χωρίς να θέλω αναγκαστικά να τα συνδέσω μεταξύ τους κάτι που γίνεται εξίσου εύκολα όσο κ δύσκολα ανάλογα με τα λεφτά που με πληρώνουν για να προπαγανδίζω συγκεκριμένες απόψεις και κοινωνικά υποδείγματα, δεν βρέθηκε ούτε ένας χριστιανός στα ελληνικά μέσα ενημέρωσης που να αφήσει κατά μέρος το ντεντεκτιβιλίκι που όλοι έκαναν στη ζαχοπουλειάδα και στην ευφρεμειάδα και όχι να το αφήσει, απλά να το εφαρμόσει και στην περίπτωση του διάτρητου όπως αποδεικνύεται από συχνές διαρροές και αλληλοκαρφώματα περιβάλλοντος του πρωθυπουργού ή του οικονομικού επιτελείου του, ή εν πάσει περιπτωσει κάποιου άλλου μέσα σ αυτό το καφενείο που λέγεται κυβέρνηση ν.δ. (δεν είπα μπουρδέλο για να μην προσβάλλω τα μπουρδέλα) για να βγάλει στη φόρα ότι ξέρετε μάγκες κάτι βρωμάει εδώ πέρα ετοιμαστείτε για τη μεγαλύτερη οικονομική κρίση εδώ κ ενάμιση αιώνα, κ ότι αν το κραχ του ’29 ευθύνεται για τον β’ παγκόσμιο πόλεμο, τότε τούτω δω που έχουμε τώρα θα επαληθεύσει τον Λιακόπουλο που περιμένει τον γ’ παγκόσμιο με υπερόπλα Τέσλα και μηχανές πλάσματος του Γκιόλβα κατασκευασμένες σε μυστική βάση στα νησιά Φώκλαντς με χρηματοδότηση του Μποδοσάκη που όμως δεν πέρασαν απαρατήρητες από τη Γηραιά Αλβιώνα που εισέβαλλε στα Φώκλαντς εξυπηρετώντας τα συμφέροντα των Σιωνιστών που είναι προαιώνιοι εχθρού του Ελληνισμού. (Κ θα μπορούσα να γίνω ακομα πιο καυστικός αλλά δεν βλέπω το νόημα γιατί είμαι σίγουρος ότι η τύπου κωδικανταβίντσι παραπλανητική ψευδογοητεία των αφηγήσεων αυτών θα τις κάνει μια μέρα να κυριαρχήσουν στην ελλάδα κ δν έχω καμία διάθεση να με σύρουν κ εμένα να με κάψουν μέσα στο Ράϊχσταγκ μαζί με άλλους, εχθρούς του ελληνισμού)
Τώρα λοιπόν που όλα αυτά έχουν τελειώσει, το δολάριο έχει επανέλθει στα φυσιολογικά του, μην ψαρώνετε, είναι απλά πραματάκια, θα πρεπε να χει καταρρεύσει, όχι, απλά όλοι πουλάνε και επαναπατρίζουν τα κεφάλαια στην αμερική για να μαζέψουν τα χρωστούμενα κ να αποπληρώσουν κ μαζεύονται όλα σε αμερικάνικες τράπεζες σε δολλάρια, ανεβαίνει η ζήτηση του νομίσματος κ ενώ καταρρέει η ίδια η αμερική το δολλάριο ανεβαίνει. Χα χα χα χα λατρεύω το χάος, -οικονομία, εντάξει, είπαμε, κανείς δεν μπορεί να καταλάβει τις γυναίκες, πάμε παρακάτω. Τί μεσολάβησε όμως και βυθίστηκε εν μία νυκτί (όχι ακριβώς) ο γενικός δείκτης του χρηματιστηρίου αθηνών? Τί μεσολάβησε και πήγαμε αργά και σταθερά και κάποια στιγμή όχι τόσο αργά και όχι τόσο σταθερά από τις 4.500 ξέρω γω δν θυμάμαι ακριβως στις 1800 (ή και λίγο λιγότερο τέσπα) και για ποιό λόγο όλοι βγαίνουν σαν κλαμμένα μουνιά λες κ έρχεται το τέλος του κόσμου, ή ο αντίχριστος ή ο αστεροειδής στη ταινία deep impact? Η απάντηση μου θα είναι συνολική, κατατοπιστική, κ θ απαντήσω σε όλα πίστεψε με σε όλα που λέει κ ένας τύπος στο στρατό που γράφει διδακτορικό στην παγκοσμιοποίηση κ έχει έμμονη ιδέα με τον Νίκο τον Κοτζιά που του πα ότι τον είχα καθηγητή στο πανεπιστήμιο κ ήταν σαν να του πα ότι είχα γνωρίσει τον Ιησού από τη Ναζαρέτ.
Η Πρώην "Σοφοκλέους" Γίνεται Τέως
To ελληνικό χρηματιστήριο έπεσε γιατί ό,τι ανεβαίνει πέφτει, και μάλιστα πολύ φοβάμαι πως ό,τι πέφτει δύσκολα ξανανεβαίνει, ειδικά αν είσαι στην ηλικία του ελληνικού χρηματιστηρίου, έχεις δηλαδή πατήσει τα εκατό.... εδώ και...τριάντα χρόνια κ με το να πόδι στο τάφο που λένε είχες μια τελευταία πενταετία που το γλέντησες για τα καλά , από το 2003 μέχρι το 2008 και μαζί σου νόμιζε η ωραία κοπέλα (το χρήμα που λέγαμε νωρίτερα) ότι δεν πα να σαι χούφταλο, τουλάχιστον είσαι κεμπάρης και τη κάνεις να περνάει καλά, αμ δε, το γέρικο σκαρί σου πάντα έβρισκε τη λύση αλλά τραβιόσουνα τόσο πολύ για πάρτη της που στο τέλος τα κακάρωσες. Οι υπεραξίες που κατέγραφε το ταμπλό, δηλαδή τα επιπλέον ευρώ πάνω στην λογιστική αξία της μετοχής, που προστίθενται επειδή ο κόσμος τις προτιμάει και τις αγοράζει και αυξάνεται η ζήτησή τους και άρα η τιμή τους, μαζεύτηκαν τόσες πολλές και τόσο εντυπωσιακά ψηλές που τελικά έγιναν ανάξιες εμπιστοσύνης ειδικά για τις μετοχές του Φούτσι Είκοσι δηλαδή του δείκτη που περιλαμβάνει τις 20 εταιρείες με τη μεγαλύτερη κεφαλαιοποίηση. Τα εταιρικά τους κέρδη ήταν μεγάλα, πολύ μεγάλα, τόσο μεγάλα που καταντούσε ενοχλητική η σκέψη ότι η βιωσιμότητα των υπεραξιών αυτών και η διατήρησή τους στα επίπεδα των παχιών αγελάδων κάποια στιγμή θα σταματήσει. Εξίσου απευκταίο έγινε όμως -κυρίως επειδή θα διαρρηγνυόταν ανεπανόρθωτα ο κοινωνικός ιστός, το γεγονός ότι αυτή η πορεία μπορεί συνεχιστεί, καθότι η εταιρείες αυτές, ήταν και είναι ως επί το πλείστον τράπεζες, των οποίων αυτό που οι λογιστές τους καταγράφουν στην αριστερή στήλη του ισολογισμού με μαύρα bold ως ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ, ήταν θηλειά στο λαιμό κάποιου έλληνα οικογενειάρχη με μεγάλες δανειακές υποχρεώσεις και ανεπαρκή ρευστότητα για την αποπληρωμή τους.
Εδώ ακριβώς μπαίνει το κοινωνικό στόρυ, η ανθρώπινη πλευρά, η κοινωνική αλληλεγγύη και ένας άκρατος λαϊκισμός του Λαϊκού Ορθόδοξου Συναρχιδιού, ενός κόμματος που προεκλογικά τάχθηκε τόσο πολύ εναντίον του μεγάλου τραπεζικού (και όχι μόνο) κεφαλαίου, που οι ομιλίες του θύμιζαν, κάτι μεταξύ ρεβιζιονιστή καθολικού παπά που τολμά να εναντιώνεται στην πολιτική περί αμβλώσεων του βατικανού εν μέσω μιας βραζιλιάνικης φαβέλας όπου δεκαεξάχρονες έγκυοι κρέμονται από τα χείλη του, με ολίγον από ντε νίρο στο sleepers που δέχεται να ψευδομαρτυρήσει for a just cause, και ολίγον από ΓΑΠ που γεμίζει τηλεοπτικό χρόνο εξηγώντας τι θα κάνει στη χώρα του πήτερ-παν όταν μάθει ο ίδιος να πετάει.

Σε αυτό το κλίμα, mixed blend από ανιδεότητα, λαϊκισμό, μικροπολιτική κ οχαδερφισμό του μαλάκα του έλληνα (που όπως έλεγε κι ένας συμφοιτητής που τώρα κάνει ραδιοφωνική εκπομπή, νομίζει ότι θα φάει λάχανο τους τούρκους με λαπτοπ και μοκατσίνο στα σταρμπακς, πήγαμε στις πρόωρες εκλογές του φθινοπώρου 2007, τις πιο ηλίθιες και ανούσιες εκλογές στην ελληνική ιστορία, όπου σπαταλήθηκαν εκατομμύρια ευρώ από τον κουμπαρά των παιδιών μας, σε φέιγ-βολάν και τηλεβιζιονικό διαφημιστικό χρόνο για να δοθεί μία δεύτερη «καθαρή» τετραετία στον «κυρίαρχο» του πολιτικού παιχνιδιού, τον εισηγητή των μεταρρυθμίσεων για «νοικοκύρεμα» των δημοσιονομικών και περαιτέρω φιλελευθεροποίηση «με κοινωνικά κριτήρια» και «ήπια προσαρμογή», την αδέκαστη πρωθυπουργάρα των κωστάκη τον καραμανλή που αν ήταν καρατερίστας σε ασπρόμαυρη ελληνική ταινία, θα ήταν ο καταλληλότερος για να παίξει τον Μαυρογιαλούρο, και μάλλον είναι και ο καταλληλότερος για να τον παίζει στην πραγματικότητα, αφού τον απασχολεί να διαβάζει πειστικά τους λόγους του, σαν να τα πιστεύει κ ο ίδιος κιόλας (σε αντίθεση με τον ΓΑΠ που δεν έχει ιδέα τι διαβάζει) αλλά μέχρι εκεί, αφού σε πείσει ότι καταλαβαίνει τί διαβάζει (κουνάει κ τα χέρια του σαν τον πρόεδρο bob στην ομώνυμη αμερικάνικη ταινία, όταν αναφέρεται σε χρονικές αποστάσεις, ή ποιοτικές αξιολογήσεις) νιώθει ότι έκανε το καθήκον του κ πάει ντουγρού να μελετήσει την επόμενη ομιλία του που πρέπει να την καταλάβει κ αυτήν για να την πει όχι σαν πρωτοετής αλλά σαν μεταπτυχιακός. Και για να χρησιμοποιήσω την έκφραση μίας φίλης, άνθρωπος που αποφάσισε να μορφωθεί όψιμα.

Ενώ λοιπόν η φούσκα των subprime loans, των δανείων δηλαδή της στεγαστικής πίστης στην αγορά κατοικίας στις ΗΠΑ που ενείχαν υψηλό ρίσκο για τις τράπεζες που τα εξέδιδαν είχε ήδη σκάσει από το καλοκαίρι του 07, ο κόσμος όλος προχωρούσε δίχως να τρέχει κάστανο και ουδεμία ανησυχία, γιατί εντάξει αν και οι διαγραφές επισφαλών απαιτήσεων είχαν ήδη ξεκινήσει όλοι τότε μιλούσαν για κάτι τελείως συγκυριακό κ μετά το ένα και το άλλο και το παράλλο τόλμαγαν κ έλεγαν ότι τα χειρότερα μάλλον έχουν ήδη περάσει.
Εκείνη την εποχή το όλο θέμα με την κρίση περιοριζόταν στο (ή μάλλον άφηνόταν ελεγχόμενα να διαρρεύσει προς τα έξω) ότι, με τα δάνεια που δεν αποπληρώνονταν -επειδή οι δανειζόμενοι ανήκαν σε εισοδηματικά ασθενέστερες τάξεις, και την αγορά κατοικίας να τραβάει απότομα χειρόφρενο μετά την ξέφρενη υπεραλματώδη ανάπτυξη των τελευταίων ετών, αυτό είχε ως αποτέλεσμα ακίνητα που κόστιζαν από 200.000, 300.000 έως και 400.000$ να πέφτουν σε πρωτόγνωρα επίπεδα φραγκοδίφραγκων αφού δεν έβρισκαν αγοραστή, με αποτέλεσμα οι υποθήκες των τραπεζών, όταν εκτελείτο μία κατασχεση ενός ακινήτου λόγω αδυναμίας αποπληρωμής του δανειολήπτη, να μην είναι τελικά παρά ένα μάτσο κωλόχαρτα μηδενικής αγοραίας αξίας. Έτσι λοιπόν έχουμε το πρώτο δίδαγμα στην ιστορία της κρίσης αυτής, που μας λέει ότι ένα άϋλο τραπεζικό προϊόν μπορεί να επηρεάσει άμεσα και τελικά να μεταβάλλει πλήρως μια συγκεκριμένη αγορά αγαθών στην «πραγματική» οικονομία. Και όχι απλά να την επηρεάσει ή να την μεταβάλλει αρνητικά αλλά τελικά να την καταστρέψει μαζί με όλη την υπόλοιπη «πραγματική» οικονομία. Που δεν είναι περισσότερο ή λιγότερο πραγματική από την ενδοτραπεζική και ενδοχρηματιστηριακή οικονομία, στις οποίες αναφερόμαστε συνήθως λες και είναι τα πλατωνικά αρχέτυπα της «πραγματικής» οικονομίας, αυτής που είναι έξω στα μαγαζιά και στους δρόμους σε αντίθεση με τα πλατωνικά αρχέτυπα που είναι μέσα σε μεγάλες εταιρικές αίθουσες χρηματοπιστωτικών οίκων με μαρμάρινα σκαλιά και πατώματα από καρυδιά, και η μόνη διαφορά των οποίων απέναντι στην περίφημη «πραγματική» οικονομία των Καραμανλούρων είναι ότι αυτές οι δύο, λευκές, αγγλόφωνες, βικτωριανού τύπου, αποικιοκρατικές, οικονομίες, δεν είναι απλά και μόνο τα πλατωνικά αρχέτυπα της μαύρης και πολύβουης οικονομίας όπου δουλεύουν οι πατεράδες μας οι απλοί και καθημερινοί έντιμοι πολίτες που μαζί με άλλους δεν μιλάνε αγγλικά αλλά την εκάστοτε εθνική τους γλώσσα, που ιδρώνουν και μετά κάνουν μπάνιο αναγκαστικά όταν γυρνάνε από την «πραγματική» τους οικονομία, (η οποία δεν καθίσταται ποτέ λιγότερο πραγματική μόνο και μόνο επειδή κάποια μέρα ξαφνικά τα «πραγματικά» αφεντικά αποφασίζουν να χρησιμοποιούν μύθους στην φρασεολογία τους όπως αυτός που λέει ότι η εργασιακή σταθερότητα είναι πια παρελθόν και η ελαστικότητα στην απασχόληση είναι επιταγή της Συνθήκης της Λισσαβώνας και πρέπει να πάμε στην πραγματική σύγκλιση για το καλό της χώρας μας οπότε απολύεσαι καθότι πού βρίσκεται η ευρωπαϊκή σου συνείδηση φτωχέ αμόρφωτε λαέ που δεν καταλαβαίνεις γρι από ευρώπες και συνταγματικές συνθήκες και δεν νοιάζεσαι για το καλό της χώρας σου για να μην πω ότι είσαι και προδότης αλλά ακόμη δεν με παίρνει να το πω) και η διαφορά της οποίας -αυτής της πραγματικής οικονομίας λοιπόν που έχει πραγματικά κόκκαλα και πραγματική σάρκα, που ιδρώνει και μιλάει ελληνικά, σε αντίθεση με τις δύο άλλες πλούσιες κακομαθημένες ξεδέρφες της που κρύβουν τη βρωμιά τους με γαλλικά αρώματα, μιλάνε burger english και χτυπάνε ηλεκτρονικά πληκτρολόγια, είναι ότι ονομάζεται «πραγματική» επειδή αναλαμβάνει όλα τα φορολογικά άχθη που τροφοδοτούν τις δαπάνες ενός κράτος -συνήθως δε, όλα τα άχθη, για όλες τις δαπάνες, και συνήθως όχι ενός αλλά κάθε κράτους του υπαρκτού καπιταλισμού.
Μία Ερμηνεία Για Την Ευρωπαϊκή Μονεταριστική Εμμονή
Eτσι λοιπόν φαίνεται εκ των υστέρων ότι ο στασιμοπληθωρισμός που φαινόταν να χτυπάει την ευρώπη εξαιτίας των δυσανάλογα μεγάλων σε σχέση με τα αμερικανικά επιτοκίων που επιβράδυναν τους ρυθμούς ανάπτυξης στην ευρωζώνη, αλλά και εξαιτίας της αδυναμίας να ελεγχθεί δι’αυτών η κερδοσκοπία που είχε δημιουργήσει έναν αδικαιολόγητο από μακροοικονομικής άποψης πληθωρισμό, ήταν όλα μία στάση αναμονής από μέρους της ΕΚΤ μπροστά σε οικονομικά γεγονότα που, όταν συμπυκνούμενα εξαιτίας της γρήγορης ροής πληροφοριών θα ερχόταν η στιγμή να εμφανιστούν στο προσκήνιο, θα απαιτούσαν από τους ευρωπαίους κεντρικούς τραπεζίτες να χρησιμοποιήσουν κάθε διαθέσιμο όπλο στη μακροοικονομική φαρέτρα τους. Αυτό τον ρόλο παίζει σήμερα η σταδιακή αποκλιμάκωση του ευρωπαίκού κεντρικού επιτοκίου που αποτελεί την βάση της συνολικής προσφοράς χρήματος στην ευρωζώνη κι ας μας λένε πάσης φύσεως παπατζιλίκια για το euribor που όντως ισχύει ότι είναι υψηλότερο και όντως έχει να κάνει με τον διατραπεζικό δανεισμό αλλά η βάση της προσφοράς χρήματος αγαπητέ μου είναι το επιτόκιο της εκτ όπως είναι το επιτόκιο της fed η βάση για την προσφορά χρήματος στην αμερική. Τώρα αν η κατάσταση δεν φαίνεται να βελτιώνεται που ούτε πρόκειται να βελτιωθεί μέχρι το β τρίμηνο του 2010 είναι επειδή μέσα στον δανεισμό τους οι τράπεζες πρέπει να υπολογίσουν και το γαμημένο ασφάλιστρο κινδύνου που είναι δεν ξέρω κ εγώ πόσο είναι γιατί έχουν κάνει μπουρδέλο τους ισολογισμούς τους στην προσπάθεια τους (πριν την κρίση) να μας ναρκώσουν για να πειστούμε ότι είναι καλό να τις αγοράζουμε στις κεφαλαιαγορές και να δανείζονται χωρίς αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου δηλαδή χωρίς να πληρώνουν οι ίδιες το μάρμαρο. Επίσης εκτός από το ασφάλιστρο κινδύνου που το μετακυλύουν σαν καλές πουτάνες που είναι στον ίδιο τον δανειολήπτη, έχουν κ ένα καπέλο σούπερ τάδε που δεν θέλω να πω πόσο είναι γιατί όλες οι τράπεζες έχουν μία γαμάουα πολιτική να κρύβουν το πραγματικό καπέλο κέρδους που βάζουν στα προϊόντα τους (δανειάκια, καρτούλες κτλ) ισχυριζόμενες ότι ζούμε σε καιρούς χαλεπούς και ξέρετε επικοινωνήστε με τον κύριο τάδε στο τηλέφωνο τάδε να σας κλαφτεί γιατί στην πραγματικότητα δανείζουμε σχεδόν τζάμπα μη σου πω ότι μπαίνουμε και μέσα γιατί εμείς κάνουμε λειτούργημα και κοινωνικό έργο κ δν μας νοιάζει που μπαίνουμε μέσα κομμάτια να γίνει όλα για την ελλάδα που επελαύνει στα βαλκάνια κατά το όραμα του Ρήγα Βελεστινλή.

Το συνολικό μούδιασμα εκ μέρους του ευρωπαϊκού επιχειρηματικού κόσμου στην εν λόγω περίοδο αποδεικνύει πόσο έντεχνα κρύβει τις πολιτικοοικονομικές του σπέκουλες το κονκλάβιο της ευρωπαϊκής κεντρικής τράπεζας αλλά και πόσο κοντόφθαλμα κακομαθημένα και αδιάφορα συμπεριφέρονται τουλάχιστον οι νεότευκτοι επιχειρηματίες στο βορειοδυτικό ημισφαίριο, οι οποίοι φαίνεται δυστυχώς ότι αντιλαμβάνονται την κοινωνία και την οικονομία με αναφορικές βάσεις από τις ταινίες του Μαικλ τζέη Φοξ που τρέχει από interview σε interview κι από meeting σε meeting σε μία εποχή τέλη ογδόντα αρχές ενενήντα όπου το νεοφιλελεύθερο κεφάλαιο μόλις άρχιζε τον μεταφορντικό νέο κύκλο συσσώρευσής του αδιαφορώντας για τα θεμελιώδη μεγέθη κ απολαμβάνοντας τα οφέλη μιας κεκτημένης δυναμικής που συνεχίστηκε για μιάμιση δεκαετία και η οποία όπως όλα δείχνουν φαίνεται να έλαβε τέλος την ευλογημένη ημέρα που ανακοινώθηκε η κατάρρευση της Leehman Brothers.

Χωρίς να θέλω να υπεισέρχομαι σε λεπτομέρειες, αν και η κατάρρευση της Leehman υπήρξε καταφανέστατα καταστρεπτική για τις διεθνείς πιστώσεις παγώνοντας το κυκλοφορικό των παγκόσμιων επενδύσεων και μαζί με την κατάρρευση της City Group -που αποφεύχθηκε την τελευταία στιγμή με παρέμβαση του ίδιου του λευκού οίκου- θα ήταν ίσως καταστρεπτικές για βασικές λειτουργίες του κεφαλαιοκρατικού συστήματος με αποτέλεσμα τη δημιουργία τεράστιας ανασφάλειας και «μεταβλητότητας» (>>ξεπούλημα μετοχών και σκαμπανεβάσματα χρηματιστηριακών δεικτών) ήταν και καλό γιατί μας έβαλε σε μια νέα θεώρηση των πραγμάτων, μία θεώρηση που μαθαίνει τα μεγάλα στελέχη να προσδοκούν στην επόμενη δεκαπενταετία υπεραξίες στο 1/3 των παλιών και εσάς όλους εκεί έξω να συνηθίζετε σιγά σιγά να είστε κατά δύο τρίτα φτωχότεροι. (Αυτό προκύπτει από το προσδοκόμενο μέσο όρο του δείκτη Standard&Poors ή αλλιώς sp500 -του δείκτη δηλαδή που ενσωματώνει τις 500 εταιρείες με τη μεγαλύτερη κεφαλαιοποίηση παγκοσμίως).

1 σχόλιο: